فرآیند انتخابات از آغاز تا پایان، از آن هنگام که افرادی خود را دارای شرایطی برای انتخاب شدن می دانند و خود را مستحق کاندیداتوری و تا آن زمان که توسط برگزار کنندگان انتخابات فرصت کاندیداتوری می یابند، و از آن هنگام که مردم حق انتخاب و فرصت تصمیم برای سرنوشت خود را می یابند و تا آن هنگام که مسئولان برگزاری انتخابات آرا را جمع آوری و برندگان را معرفی می کنند و آن هنگام که نمایندگان برگزیده از قدرتی که توسط رای مردم به دست آورده اند بهره مند می گردند، فرصتی است که می توان به نوع حکومت، میزان آگاهی و خرد جمعی شرکت کنندگان، نحوه و نمودار توزیع عدالت و قدرت در ساختار آن حکومت و میزان صداقت نمایندگان پی برد.
انتخابات مجالی است برای مردم تا احساس سودمندی بیشتری داشته باشند و فرصتی است برای حکومتها تا ساختار و عوامل تشکیل دهنده این ساختاررا محک بزنند، نقاط آسیب خود را بشناسند، و چنانچه میل به حفظ حضور مردم خود دارند، الزامات حضور را فراهم سازند. همچنین انتخابات در عرصه بین المللی هم نقشی بسزایی دارد، زیرا مبین وحدت یا افتراق حکومت با مردم است.
انتخابات فرصت سنجش آشتی سیاست و اخلاق در ساختار یک حکومت است، فرصتی که میتوان هم میزان آشتی سیاست با اخلاق را از تفسیری که حکومت از قدرت می کند مشاهده کرد هم اخلاق سیاستمداران را نظاره.
انتخابات مبین میزان همخوانی نخبگان و مردم و مسئولان حکومتی است، فرجه ای که همخوانی خواسته های نخبگان و خواسته های مردم و اعمال حاکمان را عیان می سازد.
در دنیای معاصر انتخابات آزمون حکومت هاست، شاید به همین علت است که حتی حکومتهای دیکتاتور هم سعی در نشان دادن و پرداختن به این عرصه را دارند، زیرا به نیکی می دانند که نبود انتخابات در ساختار یک حکومت بی شک زوال حکومت را به دنبال خواهد داشت.
و تحریم انتخابات مردود دانستن شرکت در انتخابات توسط گروهی از رأی‌دهندگان است که هر یک از آنان از رأی دادن خودداری می‌کند. در جایی که تقلب در انتخابات محتمل است، یا پیروز انتخابات از پیش تعیین شده‌است و یا نهاد سازمان‌دهنده انتخابات فاقد مشروعیت است، تحریم انتخابات مکانیسمی است که نشان دهنده یک اعتراض سیاسی است.
از آن روی که هر رای دوکارکرد دارد اول آنکه باعث می گردد فردی انتخاب و به قدرت برسد و دوم انکه در سطحی کلان تر و آن هنگام که صحبت از جمع رای دهندگان می شود نشان از مشروعیت یک نظام خواهد داشت. رای های هر انتخابات با هر عنوان نوعی رفراندوم را در خود نهان دارد و نشان از مشروعیتی که رای دهنده در سایه رای خود به فرد مورد نظرش به یک نظام نیز خواهد داد. و این نقش دوم در حکومت هایی که ایدئولوژی نقش تشکیل دهنده حکومت را داراست و آن ایدلوژی مجال حضوری به دیگر نحله های فکری را نمی دهد یکی از دلایل تشویق مردم به حضور در انتخابات است. و در زمانی که حکومتهای دیکتاتور با حربه برگزاری انتخابات های فرمایشی سعی در نشان دادن مشروعیت نظام خود دارند، تجربه تحریم انتخابات می تواند هم نشان از وحدت مردم یک سرزمین باشد و هم مشروعیت نظامی را ساقط سازد.
در این برهه مهم نیست که حکومت ها عدم حضور مردم را با خبرسازی های دروغین حداکثری جلوه دهند، زیرا حقیقت راه خود را پیدا خواهد کرد چنانچه تجربه انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ این را نشان داد. و ازاین روی تحریم انتخابات دقیقا فرصتی است که می توان بی هیچ خشونتی تن به یک نافرمانی مدنی داد.
فردا انتخاباتی دیگر در راه است، انتخابات مجلس نهم، انتخاباتی که اولین دوره آن در سال ۱۳۵۸ تشکیل یافت و گروهای مختلف فکری مجال شرکت را یافتند و بعد از ۸ دوره در سال ۱۳۹۰ تنها یک گروه و یک قرائت از آن مجال حضور را یافته است. به قول مرتضی الویری نماینده اولین دوره مجلس نام مجلس اول با محتوای آن همخوانی داشت. مجلس اول در مواردی مانند نحوه برگزاری انتخابات، حضور نیروهای برآمده از انقلاب اول و مواجهه با حوادث کلیدی انقلاب، اول بود….. مجلس اول مجلسی بود که اثری از نظارت استصوابی و غربال‌کردن کاندیداها وجود نداشت. مجلس اول آزادترین مجلسی است که بعد از انقلاب شکل گرفت. در یک مقطعی عزت‌الله سحابی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و آقای بیت‌اوشانا نماینده اقلیت‌های مذهبی، رئیس کمیسیون بهداشت بود. آقای بیت‌اوشانا می‌گفت من حزب‌اللهی و خط امامی هستم. اواخر دوره چندروزی او را به اتهام همکاری با حزب توده دستگیر کردند و به زندان اوین بردند. خودش می‌گفت وقتی که با چشمان بسته به بخشی از زندان واردش کردند از او پرسیدند اینجا کجاست؟ بیت‌اوشانا گفت: آخر خط امام.
فردا اولین انتخابات بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ است، انتخاباتی که مردم نتوانستند کارکرد رای خود را ببینید. فردا انتخاباتی است که حکومت مجبور به تن دادن به آن است زیرا این تنها مجالی است تا خود را بعنوان یک جمهوری نشان دهد هرچند حکومت بعد از انتخابات ۱۳۸۸ با تعویق انداختن انتخابات شوراها توانست این فرصت را از مردم بگیرد تا احساس و تصمیم واقعی خود را نشان دهند اما از آنجا که چنین ابتکاری در انتخاب مجلس شدنی نبود ناگزیر به تن دادن به این انتخاب است.
نهمین دوره انتخابات در حالی رخ می دهد که برگزارکنندگان انتخابات اقدام به رد صلاحیت بی سابقه کاندیداها نموده اند وفعالان مدنی و سیاسی زیادی در حال سپری کردن دوران «حبس غیر عادلانه» خود هستند .از این رو تصمیم برای شرکت یا عدم شرکت در انتخابات فردا همچون آزمونی است که قبولی در آن می تواند نشانی از وحدت نخبگان و مردم برای تحقق دموکراسی در ایران دانست؛ آزمونی که شرکت کنندگان آن بی شک در تاریخ قضاوت خواهد شد.
منبع:چراغ آزادی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر